Mentionsy

Podcasty Rzeczpospolitej
11.07.2025 06:00

Podcast „Przystanek Historia” | Rzeź wołyńska - wytracić Polaków, wyrugować polskość

Mija właśnie 82. Rocznica „krwawej niedzieli” – jednego z najbardziej dramatycznych epizodów antypolskiej ofensywy, przeprowadzonej na Kresach przez ukraińskich nacjonalistow.


„Nie o zemstę, lecz o pamięć wołają ofiary” – głosi napis na pomniku ofiar ukraińskich nacjonalistów na krakowskim cmentarzu Rakowickim. 11 lipca 1943 roku oddziały OUN-UPA zaatakowały Polaków w 99 miejscowościach przedwojennego województwa wołyńskiego na Kresach. Dla upamiętnienia tego dnia, nazywanego „krwawą niedzielą”, obchodzimy Dzień Pamięci o Polakach – Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez OUN-UPA na Kresach Wschodnich II RP.

Działająca od dwudziestolecia międzywojennego Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów rozpoczęła w 1942 r. formowanie oddziałów zbrojnych, nazwanych później Ukraińską Powstańczą Armią. Jednym z celów jej ataków stała się ludność polska zamieszkująca przedwojenne polskie tereny na wschód od Sanu. W lutym 1943 r. OUN podjęła decyzję o usunięciu ludności nieukraińskiej z terenów uznawanych przez ukraińskich nacjonalistów za ziemie ukraińskie.

Systematyczne działania eksterminacyjne ogarnęły przede wszystkim Wołyń – z punktem kulminacyjnym w 1943 r. – oraz część wschodniej Małopolski, gdzie do nasilenia antypolskich działań doszło rok później. Fizyczna eliminacja miała oczyścić tereny przedwojennych polskich Kresów południowo- wschodnich z pierwiastka polskiego. Szacuje się, że ukraińscy nacjonaliści, wspierani przez chłopstwo, zaatakowali ludność w 4300 miejscowościach i zamordowali około 100 tysięcy Polaków.

W pobliżu zniszczonych wsi i chutorów pozostały bezimienne masowe doły grobowe kryjące – najczęściej okaleczone – ciała polskich mieszkańców Kresów. Ludobójstwo Polaków zyskało miano rzezi wołyńskiej.

Celem ukraińskich nacjonalistów była jednak nie tylko fizyczna eliminacja polskiej

społeczności, ale także wykarczowanie śladów świadczących o wielowiekowej obecności polskiej na Kresach. Dlatego, dokonując aktów ludobójstwa, niszczyli jednocześnie polskie dobra kulturalne, zabytki, uderzali w kresową gospodarkę,

wypalając polskie siedliska do fundamentów, ze szczególną zajadłością niszcząc katolickie kościoły.


Materiał partnera Instytut Pamięci Narodowej

Więcej podcastów historycznych znajdziesz na

portalu przystanekhistoria.pl


Przystanek Historia. Proszę Państwa, naszym gościem jest pan profesor dr hab. Grzegorz Motyka, członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej i dyrektor Wojskowego Biura Historycznego. Dzień dobry, witam Pana. Dzień dobry Panu, dzień dobry Państwu. Panie profesorze, tematem naszego spotkania jest zbrodnia wołyńska. 11 lipca w tym roku obchodzimy nowe święto państwowe, Narodowy Dzień Pamięci o Polakach, ofiarach ludobójstwa dokonanego przez OUN-UPA na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej Pol...

Search in Episode Content

Enter a search term to find specific content in this episode's transcription

Named Entities

UPA
Organization 6 mentions
Nation 3 mentions
Variations: Polacy
OUN
Organization 2 mentions
Person 2 mentions
Person 1 mention
Person 1 mention
Person 1 mention
Person 1 mention
Person 1 mention
Organization 1 mention
Person 1 mention
Organization 1 mention
Organization 1 mention
Organization 1 mention
And 5 more entities...

Recent Episodes