Mentionsy

#66 Pacta sunt servanda

Ogólną klauzulę rebus sic stantibus określa art. 357 § 1 polskiego Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym artykułem sąd, na wniosek jednej ze stron umowy, może zmienić sposób wykonania umowy, wartość wykonania lub rozwiązać umowę. Warunkiem wstępnym ingerencji sądu w ten sposób jest wykazanie, że spełniony jest każdy z następujących warunków: (1) nadzwyczajna zmiana okoliczności; 2) poważne trudności w wykonaniu umowy lub groźba poważnej straty; 3) związek przyczynowy między (1) i (2); oraz (4) nieprzewidzenia przez strony wpływu zmiany okoliczności na wykonanie umowy przy zawieraniu umowy. Wydając wyrok, sąd powinien wziąć pod uwagę interesy wszystkich stron umowy oraz zasady współżycia społecznego.

Jako jeden z przykładów można przywołać wyrok Sądu Najwyższego z 8.03.2018 mówiący, że zmiana okoliczności może być okolicznością indywidualną, dotyczącą wyłącznie konkretnego przedsięwzięcia budowlanego. W tym przypadku chodziło o pokrycie kosztów dodatkowych robót ziemnych niezbędnych do wykonania podstawowego zakresu umowy, których wartość wyniosła 50 proc. wynagrodzenia za podstawowy zakres umowy. Umowa o roboty budowlane miała charakter ryczałtowy i zawierała postanowienia przenoszące na wykonawcę ryzyko i koszt wykonania dodatkowych robót ziemnych niezbędnych do wybudowania obiektu o parametrach wskazanych w umowie. Pomimo tych postanowień umownych Sąd orzekł, że ponieważ w chwili zawarcia umowy nie można było przewidzieć dodatkowych robót budowlanych, fakt, że okazały się one konieczne, stanowił zmianę okoliczności i tym zostało uzasadnione podwyższenie wynagrodzenia wykonawcy.

Na podstawie: Rebus sic stantibus clauses in recent Polish case law

https://www.ibanet.org/article/bc907557-f09a-4b81-b89e-70c8bf2d4607

Kontakt:

https://sbs-training.pl/

[email protected]

Druga przyczyna to większa niż w chwili zawierania umowy znajomość sytuacji. Dotyka ona często umów na usługi, gdzie szacowane wcześniej obciążenia dla obu stron weryfikują się negatywnie podczas realizacji. Umów należy dotrzymywać. To reguła jeszcze zrawa rzymskiego. Negocjatorzy muszą być tej regule bezwzględnie wierni. Nie ma sensu zawierać umów, jeśli miałyby być one dowolnie zmieniane. A jednak życie pisze różne scenariusze i stwarza okazję do zmieniania raz przyjętych reguł i po...