Mentionsy

Wszechnica FWW - Nauka
17.12.2025 09:57

880. Na Falach Wszechświata / dr hab. Dorota Gondek-Rosińska, prof. UW

Wykład dr hab. Doroty Gondek-Rosińskiej w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki [15 grudnia 2025 r.]14 września 2015 roku po raz pierwszy zarejestrowano fale grawitacyjne – drobne zaburzenia czasoprzestrzeni powstałe przy połączeniu dwóch czarnych dziur. Odkrycie dokonane przez detektory LIGO potwierdziło przewidywania Einsteina i przyniosło Nagrodę Nobla w 2017 roku. Od tego czasu współpraca Ligo-Virgo-Kagra wykryła ponad 300 takich sygnałów, głównie z układów podwójnych czarnych dziur. Szczególnym wydarzeniem było połączenie gwiazd neutronowych GW170817, któremu towarzyszył rozbłysk gamma i które pomogło wyjaśnić m. in. pochodzenie ciężkich pierwiastków, takich jak złoto i platyna. W badaniach tych biorą udział także polscy naukowcy z zespołu Virgo-Polgraw, w tym Dorota Rosińska. W trakcie wykładu ekspertka opowie o najważniejszych odkryciach astronomii fal grawitacyjnych, o ich źródłach, sposobach detekcji oraz o tym, jakie informacje o Wszechświecie możemy dzięki nim uzyskać. Przedstawi również plany przyszłych eksperymentów.Dorota Rosińska jest profesorem na Uniwersytecie Warszawskim, kierownikiem katedry Astrofizyki Teoretycznej w Obserwatorium Astronomicznym UW. Zajmuje się m. in. symulacjami numerycznymi astrofizycznych źródeł fal grawitacyjnych oraz poszukiwaniem, w danych z detektorów fal grawitacyjnych Virgo/Ligo, sygnałów wytworzonych w procesie łączenia się czarnych dziur lub gwiazd neutronowych w układach podwójnych oraz wybuchów supernowych. Jest współautorką ponad 250 publikacji naukowych. Bierze czynny udział w pracach przyszłych obserwatoriów fal grawitacyjnych Einstein Telescope oraz LISA. W 2017 roku za odkrycie fal grawitacyjnych przyznana została nagroda Nobla z fizyki. Dorota Rosińska za udział w tym odkryciu otrzymała prestiżowe nagrody, m.in. Special Breakthrough Prize In Fundamental Physics, Gruber Cosmology Prize, medal PAN im. Mikołaja Kopernika oraz nagrodę naukową Polskiego Towarzystwa Fizycznego. W roku 2011, za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej i dydaktycznej oraz za popularyzowanie nauki w Polsce i na świecie została wyróżniona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Studia na kierunku astronomia ukończyła na Uniwersytecie Warszawskim, stopień doktora uzyskała w Centrum Astronomicznym PAN im. Mikołaja Kopernika, a habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jako dwukrotna laureatka konkursów Fundacji na rzecz Nauki Polskiej stworzyła i prowadziła kilkunastoosobowy zespół naukowy pracujący nad astrofizycznymi źródłami fal grawitacyjnych.Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewemDarowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001Fundacja Wspomagania WsiZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#nauka #fizyka #astrofizyka #wszechświat #kosmos #kawiarnianaukowa

Dobry wieczór Państwu. Witam Państwa na ostatniej w tym roku przed świętami kawiarni Festiwalu Nauki. Ja nazywam się Agnieszka Fiedorowicz, pracuję na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i naszym dzisiejszym gościem będzie pani profesor Dorota Rosińska. Zaraz opowiem coś więcej na temat pani profesor. Może krótko jeszcze opowiem. Spotykamy się tutaj dziś, ponieważ mija w tym roku 10 lat od czasu, kiedy po raz pierwszy zarejestrowano fale grawitacyjne. Drobne zaburzenia czasoprzestrzen...

Search in Episode Content

Enter a search term to find specific content in this episode's transcription