Mentionsy

104. Antybiotyki – historia odkrycia, mechanizm działania, wpływ na organizm człowieka - Jakub Drożak

Wykład dr. hab. Jana Drożaka, Festiwal Nauki w Warszawie [29 września 2018]

Antybiotyki umożliwiły zwalczenie chorób zakaźnych, które w przeszłości dziesiątkowały ludzkość. Bez ich stosowania nie byłaby możliwa współczesna chirurgia i transplantologia. Mimo niezaprzeczalnych zalet terapeutycznych, mogą być też jednak przyczyną alergii czy wyjałowienia naturalnej flory bakteryjnej. Dr hab. Jakub Drożak podczas Festiwalu Nauki w Warszawie opowiedział, jak odkryto antybiotyki oraz opisał sposób ich działania oraz wpływ na organizm człowieka.

Antybiotyki stosowano prawdopodobnie już starożytnej medycynie, choć nie znano mechanizmu ich działania. Współczesne badania nad antybiotykami poprzedziło odkrycie chemioterapeutyków, które zwalczały bakterie. Prekursorem w tej dziedzinie był niemiecki uczony Paul Ehrlich, który na początku XX w. odkrył salwarsan, skuteczny w leczeniu kiły. Pierwszy antybiotyk – penicylinę – pod koniec lat 20. XX w. odkrył Alexander Fleming. Zaobserwował on, że na szalkach laboratoryjnych zaatakowanych przez pleśń zahamowany został rozwój bakterii.

Antybiotyki w przeciwieństwie do chemioterapeutyków charakteryzuje naturalne pochodzenie. Sposób ich działania polega na upośledzeniu procesów metabolicznych w komórkach bakteryjnych, co hamuje ich rozmnażanie. Antybiotyki zasadniczo nie wpływają na komórki ssacze, jednak ich stosowanie może mieć inne skutki uboczne – alergie czy wyjałowienie naturalnie występującej w organizmie człowieka flory bakteryjnej. Według ostatnich badań ta ostatnia wpływa na regulację wielu procesów zachodzących w organizmie. Więcej o działaniu antybiotyków oraz historii badań nad nimi można się dowiedzieć z nagrania wykładu.

Muzyka Witam Państwa serdecznie, nazywam się Jakub Drożak. Dzisiaj chciałbym Państwu przedstawić wykład w ramach lekcji Festiwalu Nauki, wykład, który będzie traktował o antybiotykach, o historii odkrycia tych związków, o mechanizmach ich działania, a także o wpływie samych antybiotyków na organizm człowieka, a także innych zwierząt, innych kręgowców. Od samego zarania dziejów ludzkość zmagała się z chorobami zakaźnymi. Już w starożytności w 430 roku przed naszą erą, dżuma zdziesiątko...