Mentionsy

99. Węgrzy i Polacy – wspólny kod

Wykład prof. Csaby G. Kissa z cyklu „Polacy i Węgrzy. Historia – polityka – kultura”. Zamek Królewski w Warszawie [10 grudnia 2015]

Porzekadło „Polak, Węgier, dwa bratanki” stało się popularne w XIX wieku, jednak pozytywna opinia obu narodów o sobie sięga znacznie dalej. To jedyny taki przypadek w tradycji europejskiej. Nie chodzi o podobieństwo zbudowane na pochodzeniu i języku, ale o cechy i postawy ugruntowane przez wspólną historię – mówił prof. Csaba G. Kiss, literaturoznawca i historyk kultury, podczas wykładu z cyklu „Polacy i Węgrzy. Historia – polityka – kultura”, który odbył się w Zamku Królewskim w Warszawie.

Za tradycją wspólnego sąsiedztwa odkrywamy kod kulturowy, ożywiany przez dokonania artystyczne, tworzące kanon kultury narodowej – mówił prof. Kiss. Wiele elementów tego kodu jest bliskich dla Polaków i Węgrów. Oba narody mają podobne mity o swoim pochodzeniu. Wśród dwóch opisywanych nacji obecna jest symbolika korony, która symbolizuje jedność ich państwa. Tożsame dla Polaków i Madziarów jest także przekonanie, że ich kraje stanowią przedmurze chrześcijaństwa.

Oba państwa łączyła w przeszłości demokratyczna kultura szlachecka. Wspólna dla nich jest wizja własnej historii, interpretowana jako ciąg narodowych tragedii, które rozgrywają się przy obojętności świata. Zarówno w Polsce, jak i na Węgrzech, podobny jest etos tułacza, zmuszonego uciekać z ojczyzny po klęskach narodowowyzwoleńczych zrywów.

Polaków i Madziarów łączy również najnowsza historia. Prof. Kiss przypomniał, że u źródeł rewolucji węgierskiej w 1956 roku legła chęć okazania solidarności z poznańskim Czerwcem. Madziarzy inspirowali się też w latach 80. dokonaniami polskiej Solidarności.