Mentionsy

640. Zagadka niebytu / Prof. Bogdan Dziobkowski

Wykład filozofa, prof. Bogdana Dziobkowskiego w ramach XXV Festiwalu Nauki w Warszawie [25 listopada 2021 r.] Zdecydowana większość z nas zgodzi się z twierdzeniem, że Pegazy nie istnieją. Inaczej mówiąc, uznamy, że zdanie „Pegaz nie istnieje” jest zdaniem prawdziwym. Powstaje tu jednak pewien problem. Jeżeli Pegazów nie ma, to tym samym słowo „Pegaz” nie odnosi się do żadnego obiektu.

Jak w takim razie zdanie, które zawiera w podmiocie ten termin może być prawdziwe? Skoro Pegazy nie istnieją, w jaki sposób możemy orzec o nich, że nie istnieją? Willard Van Orman Quine problem ten – towarzyszący filozofom od czasów Platona – nazwał „zagadką niebytu”. Wydaje się, że niebyt w jakimś sensie musi być, bo inaczej powiedzenie, że go nie ma byłoby nonsensem.

Celem wystąpienia jest analiza kilku klasycznych rozwiązań tego problemu. Zastanowimy się, czy Pegazom, mięsożernym krowom, obecnemu królowi Polski, okrągłym kwadratom itp. nie powinniśmy jednak przypisać jakiegoś rodzaju istnienia. Prof. Bogdan Dziobkowski - filozof, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, prodziekan Wydziału Filozofii UW, redaktor naczelny „Przeglądu Filozoficznego”, członek Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Zajmuje się historią filozofii analitycznej, filozofią języka oraz metafilozofią. Wraz z Jackiem Hołówką zredagował książki: „Panorama współczesnej filozofii” (2016), „Marksizm. Nadzieje i rozczarowania” (2017), „Filozofia religii. Kontrowersje” (PWN 2018), „Filozofia prawa. Normy i fakty” (PWN 2020). Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #niebyt #filozofia #pegaz

Muzyka Witam Państwa serdecznie, nazywam się Bogdan Dziobkowski. Chciałbym dzisiaj powiedzieć Państwu parę słów o tzw. zagadce niebytu, czyli o problemie, który towarzyszy filozofii od starożytności, bo już Platon zauważył, że niebyt w pewnym sensie musi istnieć, bo gdyby nie istniał, nie moglibyśmy sensownie powiedzieć, że nie istnieje. Takie poglądy można znaleźć w historii filozofii w wielu miejscach. W XX wieku na przykład Bertrand Russell w książce opublikowanym w 1903 roku, w k...