Mentionsy

13. Nazizm i stalinizm – podobieństwa i różnice. Czy współczesna Europa potrzebuje komunistycznej Norymbergi? - prof. dr hab. Wojciech Roszkowski

Wykład profesora Wojciecha Roszkowskiego zorganizowany w ramach cyklu dla maturzystów, Dom Spotkań z Historią [9 lutego 2011]

Porównanie komunizmu i nazizmu jest ryzykowne, podobnie jak wszelkie porównania historyczne. Między obydwoma systemami zachodziły spore różnice, ale chyba więcej było podobieństw. Niemiecki nazizm upadł w wyniku klęski wojennej, podczas gdy komunizm sowiecki załamał się pod ciężarem własnych słabości, a komunizm chiński trwa nadal. W Zachodniej Europie tradycja komunistyczna jest nadal dość żywa. Wszystko to sprawia, że trudno mówić o „rozliczeniu” zbrodni komunistycznych tak, jak stało się to (choć w niepełnym wymiarze) w przypadku zbrodni nazistowskich. „Pojednanie przez zapomnienie” po upadku systemu komunistycznego grozi jednak zatarciem kryteriów oceny moralnej działalności publicznej.

Dzień dobry Państwu. Tematem dzisiejszego spotkania jest, ten temat jest tak dosyć prowokacyjnie sformułowany. Zestawienie nazizmu z komunizmem to jest w dzisiejszych czasach, zwłaszcza europejskich, jedna prowokacja, a Nowa Norymberga to jest druga prowokacja. Dlaczego zestawienie nazizmu z komunizmem jest prowokacją? Otóż to wiąże się zapewne z tym, w jaki sposób komunizm upadł i w jaki sposób nazizm upadał. A w dzisiejszej Europie komunizm ma wielu obrońców. I to w miejscach zupełni...