Mentionsy

1073. Polska Niemcy - wyzwania i szanse / Jerzy Marek Nowakowski i Piotr Szczepański

Rozmowa Piotra Szczepańskiego i Jerzego Marka Nowakowskiego w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [8 października 2025 r.]Niemcy, a właściwie Królestwo Prus, zaczęły odgrywać istotną rolę w polityce europejskiej w XVIII wieku, umacniając swoją pozycję m.in. dzięki udziałowi w rozbiorach Polski. Były jednym z głównych architektów ładu europejskiego ustanowionego po Kongresie Wiedeńskim w 1815 roku.W procesie zjednoczenia Niemiec Prusy dwukrotnie udowodniły swoją militarną potęgę. Najpierw pokonały Austrię (w wojnie prusko-austriackiej w 1866 r.), zyskując dominację w Związku Północnoniemieckim. Następnie, po zwycięstwie w wojnie duńskiej, przyłączyły Szlezwik i Holsztyn.Wzrost potęgi Prus i ich polityczna ekspansja skłoniły II Cesarstwo Francji do wypowiedzenia wojny w 1870 roku (wojna francusko-pruska), którą Francja sromotnie przegrała. Konsekwencją tego zwycięstwa było proklamowanie II Rzeszy Niemieckiej w 1871 roku. Część kontrybucji wojennej wypłaconej Prusom przez Francję została przeznaczona na rozwój infrastruktury w Niemczech, w tym na budowę charakterystycznych ceglanych budynków szkolnych, które do dziś można spotkać m.in. na Mazurach i Dolnym Śląsku.II Rzesza przegrała I wojnę światową na froncie zachodnim, co doprowadziło do jej upadku. Jednak na Wschodzie armia niemiecka odniosła znaczące sukcesy, a linia frontu sięgała daleko w głąb terytoriów Rosji. W Polsce cmentarze wojenne z tego okresu są świadectwem zaciętych walk i można je odnaleźć na rozległym obszarze od Mazur na północy, przez Mazowsze, aż po Karpaty na południu.Po krótkotrwałym okresie Republiki Weimarskiej, do władzy doszła III Rzesza, napędzana totalitarną i rasistowską ideologią, która doprowadziła do wybuchu II wojny światowej, zrujnowania Europy i Holokaustu, pochłaniającego miliony ofiar.Po klęsce w 1945 roku alianci podjęli decyzję o likwidacji Prus jako podmiotu państwowego. Niemcy, podzielone żelazną kurtyną na RFN i NRD, przetrwały zimną wojnę. Zjednoczenie w 1990 roku pozwoliło im stać się główną potęgą gospodarczą Europy.Po Brexicie i po agresji Rosji na Ukrainę Niemcy umacniają swoją pozycję jako kluczowa siła polityczna w Europie. Co więcej, w kontekście agresji Rosji na Ukrainę oraz sygnalizowanej rezygnacji USA z dotychczasowego prymatu w porządku światowym (zwłaszcza w Europie), Niemcy podjęły decyzje o znaczącym zwiększeniu wydatków na obronność, co może w przyszłości uczynić z nich również czołową potęgę militarną kontynentu.W tej nowej, dynamicznej sytuacji geopolitycznej, relacje Polski z Niemcami nabierają kluczowego znaczenia. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewemDarowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001Fundacja Wspomagania WsiZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#polska #niemcy #polityka #rozmowywszechnicy #historia

© PTA & TVP Dobry wieczór Państwu, witamy Państwa serdecznie i zaczynamy od razu. Także już mamy od Państwa pytanie. Dzisiaj musimy skończyć troszkę wcześniej. Odrobinę wcześniej, ale... Odrobinę wcześniej, bo Pan Marek się spieszy, no czyli jak zawsze... Nie, no nie... Nie, to w ogóle nie jest tłumaczenie. Nie spieszę się, priorytetem są nasi widzowie, ale byłoby dobrze, gdybyśmy odrobinę wcześniej standardowo skończyli. W każdym razie witamy Państwa serdecznie. Piotr Szczepański. I Jerzy ...