Mentionsy

Układ Sił
02.09.2025 10:00

Espresso US - Szczyt w Tiencin – Chiny chcą nowego porządku - Eugeniusz Romer, Łukasz Kobierski

Przywódca Chin Xi Jinping wezwał państwa Szanghajskiej Organizacji Współpracy do wykorzystania wspólnej skali ich gospodarek jako dźwigni. Ocenił, że powinny one budować uporządkowaną wielobiegunowość, dążyć do niewykluczającej globalizacji oraz promować oparty na sprawiedliwości i równości system światowego zarządzania.


Wezwał do sprzeciwiania się zimnowojennej mentalności konfrontacji bloków, co było wyraźnym nawiązaniem do obecnej polityki Stanów Zjednoczonych. Xi Jinping stwierdził także, że Szanghajska Organizacja Współpracy ustanowiła nowy model relacji międzynarodowych. Chiński przywódca zapowiedział, że Pekin przekaże jej członkom 280 mln dolarów bezzwrotnej pomocy.


Na szczycie obecni byli m.in. prezydent Rosji Władimir Putin oraz premier Indii Narendra Modi, który powiedział, że Nowe Delhi i Pekin to nie rywale, a partnerzy. Jego wizyta w Chinach była pierwszą od 7 lat. Modi i Xi Jinping rozmawiali na temat poprawienia relacji gospodarczych. Strona chińska zapowiedziała m.in. zniesienie ograniczeń na eksport minerałów ziem rzadkich.


Relacje pomiędzy tymi państwami były chłodne m.in. ze względu na spór graniczny. W 2020 roku zaowocował on starciami, w których zginęli żołnierze obu stron. Stosunki uległy jednak ostatnio polepszeniu po tym, jak Donald Trump nałożył wysokie cła na Indie ze względu na kupowanie przez nie rosyjskiej ropy i uzbrojenia. Pekinowi zależy na zbliżeniu z Indiami ze względu na rywalizację z Waszyngtonem.


Chiny wydały w zeszłym roku 21 mld dolarów na ćwiczenia wojskowe w Cieśninie Tajwańskiej, morzach Południowochińskim i Wschodniochińskim oraz na zachodnim Pacyfiku. Tak wynika z szacunków Tajwanu, opartych na śledzeniu samolotów i okrętów oraz cenach paliw i innych dóbr. Oznacza to 40-procentowy wzrost w stosunku do roku 2023 i stanowi 9 proc. całego budżetu obronnego Chin. Do wyliczeń dotarła Agencja Reutera.


Tłumaczy Łukasz Kobierski, prezes Instytutu Nowej Europy.