Mentionsy

Małgorzata Sawicka „Bóg dał przeżyć Monte Cassino”

50 lat temu zmarł gen. Władysław Anders.  Z łagrów sowieckiej Rosji wyprowadził ponad 100 tys. Polaków, w tym  żołnierzy, którzy znaleźli się na „nieludzkiej ziemi” po 17 września  1939 roku. W łachmanach, głodni, schorowani, często okaleczeni szli do  Europy przez Azję, Bliski Wschód, Afrykę.

W  1944 r. dotarli na wzgórza Monte Cassino, gdzie stoczyli zwycięską  bitwę. Wśród nich był Stanisław Zaśko z Józefowa w pow. biłgorajskim.  Usłyszymy go w archiwalnym nagraniu Małgorzaty Sawickiej, która wybrała  się na wycieczkę do Włoch, na słynne wzgórza w 50. rocznicę bitwy.

Stanisław Zaśko zmarł w 2011 roku.  Większość żołnierzy armii gen. Andersa pozostała na emigracji, bali się  represji po powrocie do kraju. Sam generał spoczął w centralnym punkcie  cmentarza na wzgórzach Monte Cassino dokładnie 50 lat temu.

Każdego  roku, 18 maja, w rocznicę bitwy organizowane są tu uroczystości. W 1994  wziął w nich udział prezydent Lech Wałęsa, potem Aleksander  Kwaśniewski, Bronisław Komorowski, Lech Kaczyński, Andrzej Duda.

Polski  Cmentarz Wojenny na Monte Cassino jest pod opieką Rady Ochrony Pamięci  Walk i Męczeństwa. Odnowione zostały kolejno wszystkie mogiły poległych  żołnierzy, odrestaurowano krzyże i uporządkowano okalającą je zieleń.  Spoczywa tu ponad 1000 żołnierzy II Korpusu Polskiego.