Mentionsy

Kaucja za butelki. „Zarabiają koncerny, tracą konsumenci”

Coca-Cola, Nestlé i wielkie sieci – to oni mają zarobić na systemie kaucyjnym – uważa Zbigniew Przybysz. – To atak na polski niezależny handel i kieszeń konsumenta – mówi w rozmowie w Radiu Wnet.

Od 1 października 2025 roku w Polsce rusza system kaucyjny dla plastikowych butelek, puszek i częściowo szkła. Do ceny napojów doliczana będzie kaucja (np. 50 gr za butelkę PET), którą odzyskamy tylko wtedy, gdy zwrócimy opakowanie w sklepie lub specjalnym automacie. Deklarowanym celem jest zwiększenie recyklingu i ograniczenie śmieci, ale rozwiązanie budzi obawy – szczególnie wśród małych sklepów i konsumentów. Krytycy wskazują na dodatkowe koszty, chaos organizacyjny i niejasne zasady własności odpadów. 

„To atak na polskie sklepy”

Po co wprowadziliśmy? Żeby ktoś zarobił. Pytanie brzmi: kto zarobił? Wystarczy spojrzeć na właścicieli operatorów Polskiego Systemu Kaucyjnego – Coca-Cola, Nestlé

– mówi w rozmowie z Radiem Wnet Zbigniew Przybysz, prezes firmy KRAM.

Przedsiębiorca zwraca uwagę, że cena napoju rośnie o wartość kaucji.

Do tej pory kupowaliśmy napój, płaciliśmy i mieliśmy butelkę, z którą robiliśmy, co chcieliśmy. Teraz płacimy za napój plus 50 groszy. Napój nie jest tańszy o wartość opakowania, jest droższy o kaucję

– dodaje.

Przybysz krytykuje też wymogi techniczne.

Butelki mają być niezniszczone. Czyli wozimy powietrze samochodem, w reklamówkach. Oddajemy tę butelkę i zostajemy w tej sieci. To atak na polskie, małe, niezależne sklepy spożywcze. Kolejny atak na kieszeń konsumenta

– zaznacza.

Kto zyska na odpadach?

W opinii rozmówcy wartość surowców z butelek PET jest znacząca.

Środkowa warstwa butelki musi być z recyklatu. Mamy też wykładziny, przewody elektryczne – to około 30 procent ceny materiału pierwotnego. Kto na tym zarobi? Najpierw market, potem operator

– wyjaśnia.

Zdaniem Przybysza cały system przypomina „parapodatek”, bo „market nie obniża ceny napoju o wartość opakowania, więc konsument dopłaca”.

Operatorzy też zyskują, a wśród udziałowców są Coca-Cola i Nestlé

– podkreśla.

Nie wymóg unijny, a lobbing?

Czy system kaucyjny jest narzucony przez Unię Europejską?

Myślę, że to pomysł lobbystów związanych z marketami. Tylko kilka krajów UE ma taki system – Niemcy, Holandia, Dania. Zdecydowana większość nie. To nie jest wymóg unijny, to zburzenie dobrze funkcjonującego systemu recyklingu w Polsce

– mówi prezes KRAM.

Według niego ramy prawne wprowadził rząd Mateusza Morawieckiego w 2023 roku, a obecny rząd Platformy Obywatelskiej uszczegółowił przepisy i przygotował system do wdrożenia.

Automaty – dodatkowy biznes

Na nowych regulacjach ma zarobić jeszcze jeden podmiot – firmy instalujące automaty do zbiórki butelek.

Małe sklepy do 200 m² będą musiały albo kupić automat same, albo ktoś im go wstawi za opłatą. To znów atak na polski niezależny handel

– podkreśla Przybysz.

Przy telefonie Zbigniew Przybysz, przedsiębiorca, kram i admirał na Żółtej Łodzi Podwodnej. Dzień dobry panu. Dzień dobry, dzień dobry Państwu, witam serdecznie. Skup opakowań. Teraz mamy płacić kaucję za plastikowe butelki w sklepach. Sklepy nie są jeszcze do tego przygotowane. Niektóre butelki, a właściwie te wszystkie butelki z wodą i ze wszystkimi innymi napojami jeszcze nie mogą mieć kaucji. Ale w ogóle po co wprowadziliśmy ten system i jakie będą tego konsekwencje? Po co wprowadziliśmy...