Mentionsy

Psychiatra w Sandałach
18.10.2025 07:08

2. Hormonalny most: jak stres przeprogramowuje odporność [Stres]

Czy stres może wzmocnić odporność? Brzmi to jak paradoks, prawda? Wyobraźcie sobie krótkotrwały zastrzyk adrenaliny – serce bije szybciej, krew krąży żwawiej – a w tym samym czasie wasze białe krwinki mobilizują się do walki, jak żołnierze biegnący na mury obronne miasta. Taki krótki stres potrafi dodać wigoru układowi immunologicznemu. Ale uwaga - jeśli napięcie trwa zbyt długo, te same hormony stresu stają się zdrajcami, powoli sabotując naszą odporność od środka. A co z różnicami między ludźmi? Słyszeliście o motywie, że faceci umierają na katar? Takim żarcie, mówiącym o tym, że mężczyźni przechodzą przeziębienie ciężej niż kobiety? Otóż hormony płciowe rzeczywiście mogą sprawiać, że mężczyźni przechodzą niektóre infekcje ciężej niż kobiety. W tym odcinku dowiecie się, jak mózg rozmawia z układem odpornościowym za pośrednictwem hormonów oraz dlaczego biologia czasem faworyzuje jedną z płci w walce z zarazkami. Zapowiada się intrygująco, więc zostańcie ze mną – zaczynam!

1. Dhabhar FS, McEwen BS. Acute stress enhances while chronic stress suppresses cell mediated immunity in vivo: a potential role for leukocyte trafficking. Brain, Behavior, and Immunity. 1997;11(4):286–306. .

2. Dhabhar FS. Stress induced redistribution of immune cells—From barracks to boulevards to battlefields. Brain, Behavior, and Immunity. 2012;26(7):749–760. 3. Segerstrom SC, Miller GE. Psychological stress and the human immune system: a meta analytic study of 30 years of inquiry. Psychological Bulletin. 2004;130(4):601–630. 4. Cohen S et al. Chronic stress, glucocorticoid receptor resistance, inflammation, and disease risk. PNAS. 2012;109(16):5995–5999. 5. Potluri T et al. Age associated changes in the impact of sex steroids on influenza vaccine responses. NPJ Vaccines. 2019;4:29. Uwagi metodologiczne / zakres stosowalności Efekty ostrego stresu są czasowe, zależne od natężenia i momentu względem ekspozycji antygenowej; nie przekładają się automatycznie na „lepsze zdrowie” w każdym scenariuszu. Różnice płciowe w immunogenności nie są identyczne dla wszystkich szczepionek, populacji i grup wiekowych;