Mentionsy

Topienie Marzanny i zemsta Wergiliusza. Oraz... wiosenne Dziady [Sztuka Powszechnie Nieznana #49]

Marcowa równonoc wyznacza początek wiosny, a w starożytności w wielu kulturach był to także początek nowego roku. Choć zachowały się zapisy średniowieczne o tym, że Kościół bezskutecznie próbował wykorzenić zwyczaj „topienia w kałuży kukły śmierci”, to tradycyjne topienie Marzanny na koniec zimy przetrwało do dziś. Inne pogańskie rytuały ewoluowały lub popadły w zapomnienie – Matka Boska Gromniczna zastąpiła słowiańską Dziewannę, a w Krakowie po pradawnych Dziadach wiosennych pozostało święto Rękawki, obchodzone we wtorek po Wielkanocy. Dlaczego w okolicy kopca Krakusa już w pierwszym tysiącleciu wzniesiono kościółek i z jakiego powodu jego patronem jest św. Benedykt? Jak w średniowieczu próbowano ośmieszyć pogańskie rytuały ognia w zaskakującej legendzie o Wergiliuszu i córce cesarza?

Sztuka Powszechnie Nieznana to autorski cykl Magdaleny Łanuszki w Podkaście Tygodnika Powszechnego. W 49. odcinku nasza autorka, doktor historii sztuki, mediewistka i pasjonatka sztuki średniowiecznej, zaprasza do wysłuchania opowieści o tym, co pozostało nam z wiosennych rytuałów kultywowanych przez naszych pogańskich przodków.

Ilustracje do tego odcinka dostępne są na stronie podkastu w serwisie TygodnikPowszechny.pl

Realizacja i montaż: Michał Łanuszka
Muzyka: Michał Woźniak
Zdjęcie autorki: Grażyna Makara

– Dzień dobry Państwu, przy mikrofonie Magdalena Łanuszka. W marcowym podcaście w cyklu Sztuka Powszechnie Nieznana postanowiłam pokręcić się wokół tematów wiosennych, a w tym celu sięgnę do pradawnych tradycji naszych przodków. No, mamy w związku z tym marzanne i dziewanne, mamy krakowskie święto rękawki, a zatem wspomnę też o podgórskim kościółku św. Benedykta, a ponadto opowiem o pewnej satyrycznej legendzie spod tekstem seksualnym, której bohaterem był rzymski poeta Vergiliusz. Z...