Mentionsy

Czechostacja
22.07.2025 05:45

Plečnik – Słoweniec, który nadał Hradczanom duszę. Geniusz architektury Pragi i Lublany

W tym odcinku Czechostacji opowiadam o niezwykłej postaci Jože Plečnika – słoweńskiego architekta, który nadał Hradczanom nową tożsamość i stworzył unikalny styl łączący duchowość, tradycję i modernizm. W 20-leciu międzywojennym Plečnik – bliski współpracownik prezydenta Masaryka – przekształcił Zamek Praski w symbol republiki, zaprojektował monumentalny obelisk na trzecim zamkowym dziedzińcu, magiczne Ogrody Południowe i schody łączące te dwa miejsca.

Ale Plečnik to nie tylko Hradczany, to też wspaniały park przy prezydenckiej rezydencji w Lanach czy piękny kościół na Winohradach. I mnóstwo realizacji w rodzinnej Lublanie architekta, miejscu, na które miał wywrzeć taki wpływ, jaki wywarł Gaudi na Barcelonę.

W odcinku opowiadam też o trochę o prywatnym życiu ascetycznego twórcy, nazywanego ostatnim rycerzem renesansu. Oraz o jego wielkiej przyjaźni z ówczesną czechosłowacką pierwszą damą - najstarszą córką prezydenta Masaryka - Alicją.

Przy okazji jest też trochę - raczej jako wstęp do osobnej opowieści, o innych twórcach, kształtujących czeską architekturę w pierwszych dekadach XX wieku - więc jest też o kubizmie i rondokubizmie. A co za tym idzie - o krematorium w Pardubicach. Opowieść zaś zamyka symboliczny most między przeszłością a współczesnością zbudowany z dwóch mostów prawdziwych.


***

Jeśli podcast Wam się podoba i chcecie pomóc go rozwijać, możecie zostać Patronami lub Patronkami Czechostacji w serwisie Patronite. W tym tygodniu zdecydowali się na to:

Krzysztof i Rafał

Bardzo Wam dziękuję <3

Jeśli ktoś chce wesprzeć moją pracę a nie ma ochoty zobowiązywać się na dłużej, może mi też po po prostu postawić wirtualną kawę w serwisach Suppi, bądź Buy Coffee - gdzie Wam wygodniej.

Za wszelkie wsparcie, także to dobrym słowem, łapką w górę, subskrypcją czy komentarzem - bardzo dziękuję. 

Jak zawsze proszę też o wszelkie sygnały zwrotne w komentarzach czy mediach społecznościowych Czechostacji.
Interakcje z Wami nie tylko są dla mnie często inspiracją przy wymyślaniu tematów kolejnych rozmów. One po prostu bardzo mnie motywują. Za co również - a właściwie to najbardzej, dziękuję.

No i karmią algorytmy - dzięki waszej aktywności platformy podcastowe czy media społecznościowe uznają, że warto Czechostację pokazać też tym, którzy do tej pory jej nie znali. 

W jinglu podcastu wykorzystuję fragment IX symfonii „Z Nowego Świata” autorstwa Antoniny Dvořáka, działającego z MUSOPEN.ORG

W jinglu podcastu wykorzystuję fragment IX symfonii „Z Nowego Świata” autorstwa Antoniny Dvořáka, działającego z MUSOPEN.ORG

Tu Czechostacja, mający prawie tysiąc lat radczane, potężny zamek górujący nad Pragą, w symbol nowoczesnego, demokratycznego państwa, przekształcił pochodzący ze Słowenii architekt Josie Plecznik. Jego datowane na okres międzywojenny ingerencje w historyczną materię są tak udane, że często nie zwracamy na nie nawet uwagi, ale dzięki nim radczańskie puzzle składane przez milenium z różnych bardzo klocków stało się spójną całością. Czy ten utwór ma coś wspólnego z szwejkiem i krecikiem? Pewni...

Search in Episode Content

Enter a search term to find specific content in this episode's transcription